Israëlische schrijver A.B. Yehoshua overledenKunst & Cultuur

Abraham Yehoshua
Abraham Yehoshua werd in 1936 geboren in een Sefardische familie die al enkele generaties in Jerusalem woonde. Hij studeerde literatuur en filosofie. Bekende titels van hem zijn ‘Mr. Mani’, ‘Kijken in spiegel’ en ‘De tunnel’.
Yehoshua was ook vredesactivist. Hij nam het op voor de rechten van de Palestijnen en sprak zich uit tegen de Israëlische bezetting. Thema’s die hij dan weer in zijn romans uitwerkte. Volgens Yehoshua riep de Joods-Palestijnse kwestie demonen op die de geesten ontregelen.
‘Joden zijn teveel met hun verleden bezig”, zei Yehoshua vorig jaar nog in een interview met de Nederlandse krant NRC. Hij bedoelde daarmee het misbruik dat sommige van zijn landgenoten van de Shoah maken om hun harde politiek tegenover de Palestijnen te rechtvaardigen.
“Herinneringen vormen de basis van de Joodse identiteit”, zei hij nog in hetzelfde interview. “Dat komt doordat we lange tijd geen gemeenschappelijk land, gedeelde taal of gezamenlijke structuren hadden. Toch moeten we er een beetje vanaf, want die herinneringen zijn gevaarlijk geworden. We kunnen ons beter richten op de toekomst, die vol nieuwe uitdagingen zit.”
Yehoshua behoorde tot de eerste generatie fictieschrijvers die over het joodse lijden na de Tweede Wereldoorlog schreef, net als over de morele dillema’s die leven in Israël met zich meebrengt. Ook hun schriftuur was helemaal anders. De jonge auteurs verwierpen de patriottistische literatuur uit de jaren 1940. Ze schreven een Hebreeuws dat dicht bij de spreektaal stond en daarmee de basis vormde van de hedendaagse Israëlische literatuur.
Op de lange termijn, zeg over honderd jaar, moeten we religie van nationaliteit scheiden, zoals in de rest van de wereld het geval is. Met die geruststellende gedachte kan ik in de toekomst afscheid nemen van de wereld.