David Hockney: vier de lente nu de winter eraan komt

Wie?

Het seizoen openen met een monument als David Hockney (° 1937) is na de pandemie een zegen, voor Bozar zelf en de bezoekers. Al op de dag van de opening gingen 10.000 tickets de deur uit. Hockney is dan ook een publiekslieveling. De Britse kunstenaar hoeft weinig voorstelling. Hoewel. Men associeert deze ondertussen krasse knar nog vaak met een klein corpus werken uit de jaren 60, toen hij, net na zijn studies en na een trip naar New York, in Los Angeles belandde en daar hedonistische taferelen op doek zette met zwembaden, douchescènes, naakte jongens en blauwe luchten.

Wat?

BOZAR presenteert twee tentoonstellingen met werk van Hockney. Naast De Komst van de lente. Normandië. 2020 ontdek je een selectie van werken uit de Tate-collectie. A Bigger Splash, dat iconische werk, is er niet bij. Dat is niet eens jammer, omdat het zo in ons geheugen gegrift staat en any time in London te zien is.

Mooi is dat Bozar onbekendere werken toont, zoals een kopie die Hockney voor een expo in LACMA maakte van een verloren gegaan werk. Water was een thema bij Hockney die stomverbaasd was hoeveel Californians ervan verbruiken, voor hun pool of gazon. Een prachtig werk is Man in Shower in Beverly Hills (1964). Het stromende water zorgt voor beweging, en wil Hockney nu vooral bezig zijn met hoe je de realiteit, die zelden stil staat, op een twee-dimensioneel vlak aanbrengt.

De afbeelding van tijd en ruimte en vooral beweging zou hem lang bezig houden. Een revelatie was zijn ontdekking van Chinese rolprenten. Daar wriemelt alles dooreen, daar is niet één verdwijnpunt. Hockney paste dit toe in de serie Hotel Acatlan die te zien is in Bozar. Door die vernieuwende aanpak bevind je je als toeschouwer als het ware in het schilderij. Het verklaart ook de titel van deze tentoonstelling: Moving Focus.

Hockney streed voor de rechten van homo’s. Niet op een pamflettaire manier, wel door beelden van naakte mannen die elkaar beminnen door velen aanvaard te laten worden.

Voorts schilderde hij zeer psychologische portretten. Uniek is het ensemble uit zijn zogenaamd naturalistische periode. Hockney beeldde in acryl (te lastig) en later in olieverf zeer geposeerde situaties af. Mr and Mrs Clark and Percy is een meesterwerk. Net als het portret van zijn ouders.

Op deze tentoonstelling is veel moois te zien, zoals de serie A Rake’s Progress en hard aandoend vroeg werk. Overbelicht zijn dan weer de iPad Paintings, met meer dan 100 werken over het veranderen van de seizoenen rond zijn huis in Normandië. Hockney trof ons in ons hart, toen de pandemie net was uitgebroken, met de uitspraak: ‘They can’t cancel spring’. Ik zag zijn Yorkshire iPad Drawings in 2017 in London. Nu heeft zijn werk op de iPad, met een volledig à la carte toolbox, de status van schilderij bereikt. De digitale prints werden op aluminium gekleefd en in een kader gestopt. Ik vond ze krachtiger in hun eerlijk en origineel statuut, nl. die van een werk gemaakt op een scherm.

Waarom moet u dit zien?

Sinds hij als student aan de Royal College een retrospectieve van Picasso zag, besliste Hockney dat een kunstenaar meerdere stijlen in één oeuvre kan aanwenden. Als je zo oud wordt als Hockney is dat een handige strategie. Net als Picasso houdt Hockney van vele media. 

Niet onbelangrijk is ook de democratiseringsgedachte. Kunst moest door zoveel mogelijk mensen omarmd kunnen worden. Hockney stond dan ook op gespannen voet met alle minimal en conceptual art die plots bon ton werd.

Dat Tate heel wat van dat werk aankocht, verleidde hem tot de uitspraak:  ‘There’s no joy at the Tate’. Hij werd alsnog de lieveling van het Britse publiek. En ondertussen houdt de hele wereld van Hockney. Wellicht heeft het te maken met het optimisme en de levensvreugde van veel van zijn werk, dat door iedereen ook wordt begrepen.

Praktisch?

'Moving Focus. Works from the Tate Collection' en 'De komst van de lente. Normandië, 2020' lopen t.e.m. 23 januari 2022 in Bozar.

Chantal Pattyn