De Chooi Show

Stella CHEN - °12/07/1992 - Palo Alto, CA (Verenigde Staten van Amerika)

De violiste Stella Chen is afgestudeerd aan Harvard en het New England Conservatory, zowel voor viool waar ze o.a. studeerde bij Miriam Fried (1e laureate Koningin Elisabethwedstrijd 1971) als in… psychologie. Momenteel studeert ze nog verder aan de Juilliard School in New York. Als 14- en 16-jarige werd ze laureate van de Menuhin International violin Competition en in 2017 behaalde ze de tweede prijs op het Tibor Varga concours in Zwitserland.

Ze bespeelt een prachtige Giuseppe Gaurneri del Gesù. Het is ontzettend moeilijk om nog een del Gesù te bemachtigen, bijna al deze instrumenten zijn opgekocht door banken, verzamelaars, stichtingen, en het is dan ook heel uitzonderlijk dat er nog een viool van deze bouwer op een openbare veiling aangeboden wordt. De laatste del Gesù die openbaar verkocht werd ging de prijs van… 1.868.333 euro.

Stella Chen wist tijdens de vorige rondes vooral te charmeren met door haar mooie toonvorming. Ze brengt een uitstekende, overtuigende uitvoering van het verplichte werk, Fidl Op.99 van Kimmo Hakola. Voor deze finaleronde heeft ze het vioolconcerto Concerto in D op. 35 van Tsjaikovski op haar programma gezet. De première van dit concerto kon je moeilijk een succes noemen. De beruchte Weense criticus en vriend van Brahms, Eduard Hanslick, had voor dit werk één zijn beruchtste tirades in petto: “Hier wordt niet meer viool gespeeld, maar geplukt, gerukt en geranseld. Waarom martelt de heer Borodsky [nvdr: de solist] zichzelf zo en zijn publiek.

De finale verplaatst ons naar de brutale vrolijkheid van een Russische kermis. Wij zien louter verwilderde, gemene gezichten, horen ruwe vloeken en ruiken bedorven brandewijn. Een vriend kunstcriticus zei me eens dat er schilderijen zijn die men ziet stinken. Tsjaikovski’s vioolconcerto stelt ons voor de vraag of er geen muziekstukken bestaan die men hoort stinken.”

In ieder geval heb ik in haar spel vanavond geen valse geuren waargenomen. De uitvoering door Stella Chen was klassiek, zonder overdreven franjes. Ze speelt met een zeer warme, ronde toon. Muzikaal is dit boeiend, ze is zeer lyrisch wanneer de partituur het toelaat, technisch is alles perfect uitgevoerd. Zelfs de finale, gekenmerkt door zijn grote virtuositeit vertolkt ze moeiteloos. Stella Chen zet hier echt wel een mooie prestatie neer en ik mag hopen dat de jury daar oren naar heeft.

Timothy CHOOI - °17/12/1993 - Victoria (Canada)

De Canadese violist Timothy Chooi is, met zijn nu reeds indrukwekkend curriculum en na zijn prestatie in de vorige ronde, zeker één van de favorieten bij het publiek. Hij is de enige deze week die op een Stradivarius speelt. In 2011 werd er op een veiling in Cremona bijna € 11.000.000 betaald voor een viool van deze bouwer.

Ik moet in de eerste plaats stellen dat dit een echte topviolist is met een ongelooflijke rechterhandtechniek. Hij pakt moeiteloos het publiek volledig in met zijn uitvoeringen, en hij kreeg dan ook een staande ovatie. Proficiat!

Hij komt heel overtuigend het podium op en je voelt dadelijk, hier staat iets te gebeuren. Hij speelt met ontzettend veel bravoure en zeer extravert. Maar… hij is veel minder getrouw aan de partituur. Hij gebruikt de partituur om zichzelf in de schijnwerpers te zetten, vertraagt, versnelt zoals het hem uitkomt, eerder dan zich ten dienste van de partituur te stellen. Voor mij is het een showman, en dat doet hij uitstekend, maar ik vind het volledig over the top! Zoals Yossif Ivanov in het panel zei: “less is more“.

De klassieke vraag "zou ik geld geven om deze violist terug te horen", zou ik deze keer willen omdraaien. Hoeveel betaalt men mij opdat ik terug naar deze violist zou gaan luisteren?

Ik ben oprecht blij voor alle mensen die mee waren in het verhaal van Timothy Chooi en die genoten hebben van zijn prestatie. En laat het duidelijk zijn: ze waren met velen. Maar voor mezelf zeg ik: neen, dank u, ik heb echt niet de behoefte hem opnieuw te horen! Het is mij vroeger nog een keer overkomen, en ik heb toen boos de concertzaal verlaten. Hij liet ook mij dus niet onberoerd, alleen was het niet op een manier die ik gewenst had. Ik ben bijzonder benieuwd wat het oordeel van de jury gaat zijn.

Geef mij maar de integere musici zoals onze landgenote Sylvia Huang!

auteur: Wolfgang Heiremans
Wolfgang Heiremans werkt sinds enkele jaren voor de audiotheek van de VRT en als opnameleider voor Klara. Voordien was hij 20 jaar actief als violist. Hij was 1e violist bij het Antwerp Symphony Orchestra en concertmeester bij Il Novecento. Hij volgt de Koningin Elisabethwedstrijd al sinds 1980.