De Rozenreeks van Espresso en Klara Weekend

Zondag 13 mei: Moederdag 

Je ziet vaak Maria afgebeeld staan met een rozenkrans in een besloten tuin met olijfbomen en een rozenstruik. Hier staat de roos symbool voor haar maagdelijkheid. Maria en de roos zijn in de muziekgeschiedenis ook al vaak bezongen. Zo ook in “There is no Rose of Such Vertue”, een oud Engels kerstlied dat Benjamin Britten gebruikte voor zijn A Ceremony of Carols (1942).

Muziek:

Muziekfragment bij het begin van het fragment:
There is no rose of such vertue (anoniem)
10- Anoniem 14e E , There is no rose of such vertu   door Virelai  - 3.36
1997 Erato/Warner Classics, Warner Music UK Ltd
GBAYC9702531

Benjamin Britten: There is no Rose of Such Vertue uit A Ceremony of Carols - 02.21
Choir of King's College, Cambridge o.l.v. Sir David Willcocks
1972 Warner Classics, Warner Music UK Ltd/Remastering 2004 Warner Classics, Warner Music UK Ltd
(van de cd die bij het boek hoort)

Maandag 14 mei: Het rozentapijt van Cleopatra 

De Egyptische koningin Cleopatra was naar verluidt een verslindster van machtige mannen. Na de dood van haar minnaar Julius Caesar verleidde zij de Romeinse generaal Marcus Antonius en bedreef met hem de liefde op een bed van rozenblaadjes. Naast Cleopatra had ook de mezzosopraan Maria Callas een voorkeur voor machtige mannen en dramatiek. Zij had relaties met verschillende rijke zakenmannen en vertolkte in opera’s graag de rol van femme fatale - waaronder het tragische personage van Madame Butterfly uit Puccini’s gelijknamige opera.

Muziek:

Giacomo PUCCINI, Un bel di vedremo uit Madame Butterfly -  4:41
Maria Callas, sopraan
Orchestra del teatro alla Scala di Milano olv Herbert von Karajan
EMI 7243-5 572052-8 oc 109423

Dinsdag 15 mei: Fair Rosamund

De bijzonder schone Rosamunde Clifford was de minnares van de Engelse koning Henry II. Op schilderijen staat ze meestal afgebeeld met een roos in haar handen. Het verhaal gaat dat  koningin Eleanora lucht kreeg van Henry’s overspel en zij Rosamunde vergiftigde. Franz Schubert componeerde de muziek bij een toneelstuk over een andere Rosamunde: de prinses van Cyrpus. Deze muziek werkte hij later om tot een droevig strijkkwartet, met de bijnaam ‘Rosamunde’.

Muziek:

4- Franz Schubert, Andante uit Strijkkwartet in a klein ‘Rosamunde’ D 804  -  07.19
Artemis Quartet
2012 Erato/Warner Classics, Warner Music UK Ltd
AYC1200485 (van de cd die bij het boek hoort)

Woensdag 16 mei: Sweeter than roses (Purcell)

Een kus is zoeter dan de mooiste roos, dat wist Henry Purcell maar al te goed en hij schreef er een lied over. In “Sweeter than roses” werd de zangeres gek van liefde na een kus. Het was typische ‘madsong’, een liedgenre dat in de 17e eeuw populair was en waarin er altijd wel iemand gek werd, van liefde of van iets anders.

Muziek:

Sweeter than roses (Purcell)  - Catherine Bott

Donderdag 17 mei: Naar Rozenland (Trad.)

Het bekende volkslied ‘Naar Rozenland’ is een bewerking van het 16e eeuwse ‘Oostlandlied’. Het zijn liederen die werden gezongen toen boeren of hun bedienden verhuisden van het ene landgoed naar het andere. Oostland was een bestaande regio in Duitsland, maar Rozenland was een metafoor: een plek waar alles altijd beter zou zijn.

Muziek:

Traditioneel Vlaanderen: Naar Rozenland zullen wij rijden - 04:23
Sarah Beumkes, Herlinde Ghekiere, An Van Laethem en Els Van Laethem, zang / Het Brabants Volksorkest o.l.v. Hubert Boone
Uit: Rozenland / 1999 MAPCD 99002/Folk Dranouter

Vrijdag 18 mei: De Rubaiyat van Omar Khayyam

“Geniet van het leven, het is een kostbare roos”, zo schreef de Perzische geleerde Omar Khayyam al rond de twaalfde eeuw. Hij schreef vierregelige gedichten, wijsheden (de zogenaamde “Rubaiyat”) die opriepen tot genot. Pas tijdens het Victoriaanse tijdperk raakten Khayyams gedichten wijder verspreid dankzij de vertalingen van Edward FitzGerald. Op diens graf staat nu een roos, die geënt is van de rozenstruik op het graf van Khayyam in Iran.

Muziek:

21-22 (van de cd die bij het boek hoort)
Erik Satie, uit Sonneries de la Rose + Croix:
Première pensée de La Rose + Croix - 0.55
Air de l’ordre - 4.23
Aldo Ciccolini, piano
1987/Remastering 2009 Parlophone / Warner Music France, a Warner Music Group Company
FRZ110902060

Zaterdag 19 mei: In die Rosen gehen

In het Duits staat de roos vaak voor “begeren” en “begeerd worden”. Vele Duitse liederen spelen dan ook met deze metafoor. Zo wordt in Heidenröslein van Franz Schübert (op een gedicht van Goethe) een vrouwelijke roos bruut geplukt door een jongeman. Brahms pakt het in zijn “Erlaube mir, feins Mädchen” wat rustiger aan. Daar vraagt de jongeling beleefd of hij de mooie bloem mag plukken.

Muziek:

07 (van de cd die bij het boek hoort)
Jowan Merckx (tekst trad. Frankrijk): Rossignolet charmant - 04:15
Amorroma: Jowan Merckx, altfluit, bugel, slagwerk / Elly Aerden, zang / Sarah L. Ridy, arpa doppia / Vincent Noiret, contrabas
Uit: Là-bas dans ces Vallons / 2001 Majestic World MAWOCD 2001

Zondag 20 mei: Malmaison

Napoleons eerste vrouw, Joséphine de Beauharnais, heette eigenlijk Marie-Rose. Ze had bij haar kasteel Malmaison een prachtige tuin vol exotische rozen. Haar Belgische hofschilder, Pierre-Joseph Redouté, schilderde al deze bloemen – wat hem de bijnaam “Rembrandt van de rozen” opleverde.

Muziek:

10 (van de cd die bij het boek hoort)
Morten Lauridsen: Dirait-on uit Les chansons des roses  - 05.06 
Nordic Chamber Choir o.l.v. Nicol Matt / Morten Lauridsen, piano
1993 Bayer Records

Maandag 21 mei: My love is like a red red rose

In 1793 publiceerde de Schotse dichter Robert Burns een collectie liedjes genaamd A Select Collection of Original Scottish Airs for the Voice. Eén daarvan was “My Love is like a Red Red Rose”. De dichter hoorde de melodie op het platteland en zette er een nieuwe tekst op. In die tekst verwees Burns naar revolutionaire ideeën waarop toen de doodstraf stond.

Muziek:

15- Traditional arr. Craig Leon, My love is like a red, red rose
Andreas Scholl, contratenor - Orpheus Chamber Orchestra - DECCA 468-499-2 - 3 :48

Praktische info:

Op Rozen. Een Bloem-Lezing (+CD)
ISBN: 9789089318435
Uitgever: Borgerhoff & Lamberigts