Mozart en de Brabançonne

De beide kandidaten die deze namiddag met orkest spelen, hebben gekozen voor het vierde vioolconcerto van Mozart.

Yukiko Uno - mozartconcerto 4 in D KV 218

De Japanse Yukiko Uno, die in haar recital een zeer mooie Beethovensonate vertolkte, komt als eerste aan de beurt en brengt een mooie uitvoering zonder meer.

Afwachten wat de jury ervan denkt.

Vasyl Zatsikha - Mozartconcerto nr. 4 in D KV 218

Over de Oekraïner Vasyl Zatsikha, die me wat tegenviel in zijn recital, moet ik mijn idee bijstellen. Hij brengt een zeer boeiende, lichte, speelse uitvoering van het concerto. Vanaf de eerste noot trekt hij de aandacht door een hele mooie toonvorming. Het derde deel neemt hij bijzonder snel, met tot driemaal toe enkele kleine foutjes in de snelle passages.

Net na zijn prestatie had ik de gelegenheid om even met Yossif Ivanov te praten, zelf tweede laureaat in 2005 en jurylid in de vorige ronde, en ik vroeg hem of de jury die foutjes zou aanrekenen aan de kandidaat. Hij dacht van niet. Zaterdagavond weten we meer..

Ji Won Song - recital

Het eerste recital dat we vanmiddag konden beluisteren was van de Koreaanse kandidaat Ji Won Song. De vioolsonate van Poulenc die zij vertolkt is een prachtige sonate met heel veel diverse karakters die door deze kandidate uitstekend in het licht gezet worden. Ook de rest van haar recital met onder andere de Fantaisie brillante sur des thèmes de Faust, op 20 van Wieniawski is indrukwekkend. Een interessant weetje is dat Wieniawski nog leraar viool geweest is aan het Brusselse conservatorium van 1874 tot 1876 en een zekere Eugène Ysaÿe als leerling had…

De sonate van Poulenc kan je bovenaan dit artikel bekijken.

Veel verschillende sonates

Wat dit jaar opvalt is de diversiteit van de sonates die de halvefinalisten voorstellen. Er staan niet minder dan 18 verschillende sonates op hun programma, gaande van Mozart over de traditionele Brahms sonates (alhoewel, niemand had de eerste in zijn programma opgenomen), tot de toch wel minder gespeelde sonates van Poulenc, Elgar, Enescu Hindemith...

De grote afwezigen dit jaar zijn de vioolsonates van César Franck en Gabriel Fauré. De absolute topper daarentegen is de sonate van Debussy die niet minder dan tienmaal in het recitalprogramma terug te vinden is, waarschijnlijk omwille van de duurtijd. Deze sonate is niet erg lang en dat geeft de kandidaten nog de kans om met een virtuoos werk hun recital te beëindigen.

Christine Lim - recital

Dat is ook wat Christine Lim doet, onze laatste kandidate van vanmiddag. Zij brengt naast de verplichte werken de vioolsonate van Debussy en de Variations sur un thème original op. 15 van Wieniawski. Haar uitvoering van het werk van Wieniawski is werkelijk verbluffend, een zeer mooie afsluiter van haar recital en van de ganse namiddagsessie.

Elly Suh - Mozartconcerto nr. 4 in D KV 218

Elly Suh vertolkt vanavond het vierde vioolconcerto van Mozart en speelt daarin haar eigen cadenzen. In de cadens van het laatste deel geeft ze een leuke knipoog, ze had namelijk een klein deel van het Belgische volkslied in haar cadens verwerkt. Een grappige vondst, waarom niet. Verder was ik niet echt enthousiast over haar uitvoering. Haar intonatie was echt niet precies genoeg en ik vrees dat ze, net zoals bij haar vorige deelname in 2015, niet in de finale zal geraken. Haar grote verdienste tijdens deze wedstrijd is dat ze bewees dat je, mits een overtuigende uitvoering, het publiek kan enthousiasmeren met een hedendaags werk, in haar geval de Etude III van Jörg Widmann.

Stella Chen - Mozartconcerto nr. 5

Na het recital schreef ik dat ik ervan overtuigd was dat Stella Chen een mooie vertolking zou brengen van het vijfde vioolconcerto van Mozart. En gelukkig, ik heb me niet vergist. Ze heeft een prachtige toon en neemt je vanaf de eerste noot mee in een boeiende, feilloze uitvoering. In 2017 won ze nog de tweede prijs en de publieksprijs in de Tibor Varga competitie (deze wedstrijd werd in het verleden nog gewonnen door Jean-Jacques Kantorow, onze dirigent deze week en Vadim Repin, die we tijdens de finaleronde in de jury zullen kunnen terugvinden). In de finaleronde heeft ze het vioolconcerto van Tsjaikovsky op haar programma gezet.

Daniel Kogan - recital

Daniel Kogan heeft duidelijk de juiste genen meegekregen op viool te spelen. Zijn grootvader Leonid Kogan was 1e laureaat van de allereerste Koningin Elisabethwedstrijd in 1951, en zijn grootmoeder, Elisaveta Guilels (zus van de wereldberoemde Emil Guilels) was derde laureaat in de voorloper van deze wedstrijd, namelijk de Ysaÿe wedstrijd in 1937. Ik was in de wolken bij zijn Mozartvertolking en vanavond overtuigt hij mij weer volledig. Hij brengt een prachtig impressionistisch programma met naast de verplichte werken, die hij trouwens vlekkeloos uitvoert, de vioolsonate van Debussy en het Poème élégiaque op. 12, opnieuw van Ysaÿe. Hij slaagt erin om de ganse zaal muisstil te krijgen en na zijn laatste noot duurt het nog meer dan 10 seconden alvorens iemand durft te applaudisseren.

Zoals ik in mijn vorige column al over hem schreef: muziek moet emoties teweeg brengen, en dat doet hij schitterend. Een belangrijke vraag die zich wel opdringt is of hij zich ten dienste stelt van de muziek of dat de muziek ten dienste staat van Daniel Kogan. Eén ding is zeker, met kleinzoon Kogan staat er een grote persoonlijkheid op het podium. Ik wil toch nog even meegeven dat zijn echte naam eigenlijk Daniel Milkis is, maar misschien verkoopt de naam Kogan net iets makkelijker?
Hopelijk zien we hem terug in de finale, ik zou hem graag aan het werk willen horen in het tweede vioolconcerto van Béla Bartók.

Stephen Kim - recital

De laatste kandidaat van deze avond is de Amerikaan Stephen Kim. Hij begint uitstekend in het derde en vierde deel van de 1e solosonate van Ysaÿe, maar na een kleine geheugenfout lijkt hij me even de concentratie kwijt te zijn, gelukkig niet voor lang.
Na het Scherzo – Bagatelle besluit hij zijn recital met de 3e vioolsonate op. 108 van Johannes Brahms. Hij brengt een zeer muzikale lezing, en bekoort mij vooral in de zangerige passages. Wat me ook opviel in deze uitvoering was het prachtige samenspel met de pianist van de wedstrijd Samuel Parent.

Stephen Kim, in 2018 nog laureaat van de Paganini wedstrijd, maakt zeker een goede kans om naar de finale door te stoten. Daar zal hij het vioolconcerto op. 77 van Johannes Brahms brengen.

auteur: Wolfgang Heiremans
Wolfgang Heiremans werkt sinds enkele jaren voor de audiotheek van de VRT en als opnameleider voor Klara. Voordien was hij 20 jaar actief als violist. Hij was 1e violist bij het Antwerp Symphony Orchestra en concertmeester bij Il Novecento. Hij volgt de Koningin Elisabethwedstrijd al sinds 1980.