Wetenschap en muziek: de kosmos en wiskunde als muzikale inspiratiebron

Kosmische festivals

Maarliefst 90 jaar geleden lanceerde de Leuvense priester Georges Lemaître zijn oerknaltheorie over het ontstaan van het heelal. Deze Big Bang die de wetenschap door elkaar schudde wordt uivoerig gevierd met het KNAL! Festival: expo's, concerten in The Dome, lezingen en tal van andere evenementen rond de oerknal. De verwondering van de mens over het ontstaan van het heelal en de inspiratie tot het crëren van kunst staan centraal. Is de groeiende aandacht en interesse voor de sterke band tussen wetenschap en muziek een tendens in het Vlaamse muzieklandschap?

Het KNAL! Festival is alleszins niet het enige muziekfestival dat rond het heelal draait: in het voorjaar van 2019 organiseerde het Concertgebouw van Brugge het KOSMOS Festival, een universum gevat in beeld en klank. De muziek die hier onder andere aan bod kwam waren The Planets van Gustav Holst, de spectrale muziek van Annelies Van Parys en Mikromedas van Valery Vermeulen.

Componeren met wiskunde

Valery Vermeulen is een componist en doctor in de wiskunde. Het uitgangspunt van zijn nieuwe plaat die op 3 december van dit jaar uitkwam, is het klinkend maken van zwarte gaten. Hij ging aan de slag met data die uit wetenschappelijk onderzoek en simulaties van zwarte gaten voortkwam. Het resultaat hiervan is Mikromedas AdS/CFT001, een album dat een brug vormt tussen elektronische muziek en astrofysica.

Een andere componist die voor haar nieuwe compositie vertrok vanuit een wiskundig element is Heleen Van Haegenborgh. Zij schreef voor het Zinderingfestival in Mechelen, dat dit jaar rond de stilte draait, Squaring the Circle. De inspiratie voor dit werk vond ze in het getal pi en meer bepaald in de oneindige tekeningenreeks die Johan de Wilde vertrekkend vanuit het getal pi maakte. Voor Heleen Van Haegenborgh staat het getal pi in haar compositie voor ruis, hoorbaar gemaakt door de vier slagwerkers en electronics.

Heleen Van Haegenborgh komt over haar nieuwe compositie Squaring the Circle vertellen in Music Matters op woensdag 8 december.