In memoriam Alice Harnoncourt (1930-2022)Kunst & Cultuur

Zij studeerde viool, hij cello. Er groeide een liefde voor het leven. Niet alleen tussen Alice en Nikolaus Harnoncourt. Beiden ontwikkelden tijdens hun studie een passie voor de klank van oude barokinstrumenten. Begin jaren 50 was de uitvoering van oude muziek op historische instrumenten nog grotendeels onontgonnen terrein, maar Alice en Nikolaus Harnoncourt brachten daar verandering in.

In 1953 (zij was toen 23, hij 25) richtten ze samen het ensemble Concentus Musicus Wien op, dat de historische uitvoeringspraktijk bekend maakte bij een breder publiek. Tot 1985 trad Alice op als eerste violiste en soliste van het ensemble. Vervolgens bleef ze nog tot haar pensioen in 2015 (ze was toen al 85!) meespelen.

Maar er school ook een manager en organisator in Alice Harnoncourt. Ze nam de dagelijkse werking van Concentus Musicus Wien op zich, en ondersteunde haar man in zijn internationale carrière. Tegelijk moesten er vier kinderen grootgebracht worden.

‘Ik mag wel zeggen dat ik zeer, zeer vlijtig geweest ben’, zei ze daarover ooit aan de Bayerischer Rundfunk. ‘En dan moet u weten dat we in het begin niet eens een wasmachine hadden. We zijn werkelijk van nul begonnen en hebben ons langzaam omhoog gewerkt.’

Na de dood van Nikolaus Harnoncourt in 2016, zette Alice Harnoncourt zich in voor hun gezamenlijke muzikale erfenis. Ze gaf verschillende boeken uit met zijn essays en memoires.

In een reactie op haar overlijden schrijft Concentus Musicus Wien: ‘We bewaren een liefdevolle herinnering aan haar buitengewone vioolspel, haar onvermoeibare inzet voor muziek en haar grote begrip voor ons, muzikanten’.