Blijf verwonderd!

Op 30 april was het 150 jaar geleden dat de operettecomponist Franz Lehár werd geboren. Tijdens het programma De Zomer van Klara vertellen presentatoren op maandag en vrijdag over het leven van de man die de lichte muziek en de operette naar een hoger niveau tilde.

Elke week duikt een Vlaams ensemble in de eigen platenkast. Het vocaal-instrumentaal ensemble Zefiro Torna bijt de spits af. Artistiek leider Jurgen De bruyn maakte voor ons een selectie. Jerry Aerts, artistiek leider en directeur van deSingel, bladerde door zijn agenda en koos vijf concerten waarnaar hij had uitgekeken.

Katelijne Boon sloot het 7de seizoen af met Sioen, de veelzijdige en sociaal zeer geëngageerde singer-songwriter, die de wereld rondreisde met zijn muziek en in 2018 als één van de plasticvechters door Knack verkozen werd tot man van het jaar. Drie keer stond hij op Rock Werchter, hij speelde met het NY Chamber Orchestra in New York voor de United Nations en musiceerde vorig jaar in Seoul nog voor ons koningspaar. Op 20 juni deelde hij zijn muzikale passies in De Liefhebber.

Het is dit jaar precies 120 jaar geleden dat Maurice Gilliams geboren werd. Zijn naam zal voor altijd verbonden blijven met zijn autobiografische roman Elias of het gevecht met de nachtegalen. Gilliams won met dit boek verschillende literaire prijzen, maar hij toonde zich nooit aan het grote publiek of de media. Tot in 1980, 2 jaar voor de dood van Gilliams, toen journalist Cas Goossens hem toch wist te strikken voor een telefonisch interview.

Een van de nieuwkomers in de literaire canon is dit populaire verhaal over de vrijgevochten Pallieter. Dat het een tijdloos en uniek literair werk is, daar moest illustrator Gerda Dendooven al lang niet meer van overtuigd worden. Timmermans kreeg ze met de paplepel mee.

De KANTL koos de bundel Verzen van Herman Gorter om deel uit te maken van de canon. Dichteres Sylvie Marie is heel lang zot van Herman Gorter en ze kent zijn oeuvre helemaal.

Het Antwerps liedboek is een klein boekje uit het jaar 1544 en het oudste bewaarde wereldlijke liedboek uit de Lage landen. Dat we vandaag weten welke liederen er in de Antwerpse straten klonken, hebben we dus allemaal aan dit kleinood te danken. Acteur Lucas Van den Eynde heeft een bijzondere band met dit boekje.

Het schandaalboek van 1969, de vele expliciete erotische passages in Turks Fruit zorgden voor een schokgolf in het toen nog heel burgerlijke Nederland. Intussen is de roman van Wolkers een echte klassieker en dus ook een van de 50 in de canon. Ook auteur Charlotte Van den Broeck las deze roman verschillende keren.

Met deze bundel schreef Nijhoff literatuurgeschiedenis en dat levert hem zoveel jaren later een plaats op in de literaire canon. Hij introduceerde spreektaal in zijn poëzie, wat een grote stijlbreuk met zijn voorgangers was. Deze Nieuwe gedichten zijn een van de lievelingswerken van presentator en dichter Pat Donnez.

Elckerlijc is een toneelstuk uit de vijftiende eeuw, over het hoofdpersonage Elckerlijc en hoe hij moet leven om zo een ticket naar de hemel te bemachtigen. En het is ook het lievelingsboek van schrijver Jeroen Theunissen.

Van den Vondel vinden we twee keer terug in de literaire canon: een keer met zijn beroemde toneelstuk Lucifer, en dus ook met zijn dichtbundel Poëzy of verscheide gedichten uit 1650. Literatuurwetenschapper Lieke van Deinsen is fan.

Literatuurwetenschapper Remco Sleiderink vertelt waarom dit middeleeuwse toneelstuk thuishoort in de literaire canon.

Het cliché wil dat dit boek van Claus het meest bejubelde en tegelijkertijd ook het minst gelezen boek is in de Vlaamse literatuur. Hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde Kris Humbeeck heeft Het verdriet van België wel helemaal gelezen.

Lucebert bezorgde de poëzie in de jaren vijftig een nieuwe adem. Dat deed hij als voortrekker van de beweging van de Vijftigers, een progressieve groep dichters die na de Tweede Wereldoorlog begon te experimenteren met vorm en inhoud. Luceberts dichtbundel Apocrief/ de analphabetische naam uit 1952 is daar de perfecte illustratie van. Voor dichter Maud Vanhauwaert is de bundel een echt taalfestijn.

Het boek verscheen in het jaar 1900, iets meer dan een jaar nadat Couperus in Nederlands Indië gearriveerd was om er het leven daar te observeren. Rika Ponnet, relatietherapeute en Germaniste, heeft recent De Stille Kracht nog eens herlezen.

Gerard Walschap werd geboren in Londerzeel, het dorp dat ook het decor zou zijn voor zijn roman Houtekiet. Deze roman werd het eerst gepubliceerd in 1939 en wordt beschouwd als het hoogtepunt in het oeuvre van Gerard Walschap. Auteur Annelies Verbeke is het daar helemaal mee eens.

Het Levend Monogram is de bekendste bundel uit Gerhardts oeuvre. Dick Wursten, protestantse dominee en groot poëzieliefhebber, is fan van Ida Gerhardt.

Vijfenvijftig jaar is Streuvels al wanneer hij in 1926 deze roman publiceert. Zijn grote creatieve periode, waarin hij De vlaschaard en andere bekende romans schreef, ligt dan al een tijdje achter hem. Maar met deze novelle schreef Streuvels volgens sommigen een van de mooiste korte verhalen uit de Nederlandse literatuur. Presentator en dichter Pat Donnez vertelt waarom dit boek inderdaad een plaats verdient in de canon.

Constantijn Huygens was een drukbezet man, dichten deed hij tussen het andere werk door. Dat hij vandaag bekend zou staan als een van de grootste dichters uit de Gouden Eeuw en dat zijn gedichten in de literaire canon staan, zou hem dus zeker verbazen. Ad Leerintveld, voormalig conservator van de Nederlandse Koninklijke Bibliotheek, is daarentegen helemaal niet verbaasd. Bijna 40 jaar van zijn leven heeft hij Huygens bestudeerd.

Een literaire canon zonder Willem Elsschot, dat zou niet kloppen. De KANTL koos voor zijn boek Het Dwaallicht, Elsschots laatst gepubliceerde novelle en vandaag nog steeds heel maatschappelijk relevant. Journalist en Elsschot-kenner Eric Rinckhout vertelt.

Wanneer Hella Haasse in 1948 haar debuutroman Oeroeg publiceerde, leverde dat haar meteen een plaats op in de literatuurgeschiedenis. Oeroeg vertelt het ontroerende verhaal van de vriendschap tussen het Nederlandse ik personage en de Indonesische jongen Oeroeg. Een verhaal over sociale en raciale status, vriendschap en pijnlijke confrontaties. Of het boek ook een aanklacht tegen het kolonialisme is? Literatuurkenner Matthijs de Ridder heeft het boek recent nog eens herlezen en heeft een antwoord

Wanneer het boek in 1963 gepubliceerd werd, raakte de uitgever het nog niet aan de straatstenen kwijt. Te moeilijk en veel te modern, luidde de kritiek. En toch vond Michiels uiteindelijk een publiek voor dit vreemde boek vol rare metaforen, ellenlange zinnen en beelden uit koortsige dromen. Schrijfster Sigrid Bousset kende Ivo Michiels vanaf haar 11de. Ze maakte ooit een boek met interviews met hem, en nu is ze bezig aan een biografisch boek.

Weinig Middelnederlandse teksten hebben zo’n internationale faam als deze beroemde Marialegende. Het werk was een hit in de 19de eeuw en het interbellum, maar ook vandaag is het boek nog steeds internationaal geliefd. Zo laat professor Osolya Réthelyi haar studenten in de vakgroep Nederlands in Boedapest nog elk jaar kennis maken met Beatrijs.

Karel ende Elegast is misschien wel het mooiste Nederlandstalige ridderverhaal uit de Middeleeuwen. Wie precies deze tekst schreef, is nog steeds een mysterie. Toch komen we steeds meer te weten, literatuurwetenschapper Mike Kestemont is één van de onderzoekers.